Giáo dục và việc làm
Báo cáo của Diễn đàn kinh tế thế giới về cuộc Cách mạng công nghiệp thứ tư đã nhận diện một số kĩ năng mà mọi người cần để làm tốt trong thị trường việc làm. Bên cạnh kĩ năng kĩ thuật như ngôn ngữ lập trình, học máy, tự động hoá v.v. Nó cũng bao gồm làm việc tổ, trao đổi, tư duy độc lập, tư duy phê phán, làm quyết định, thông minh xúc cảm, và giải quyết vấn đề phức tạp. Các câu hỏi là: “Những người lãnh đạo giáo dục và các thầy cô giáo có biết về những kĩ năng được cần này không và tại sao chúng là quan trọng cho thị trường việc làm?” và “Họ đang làm gì để chuẩn bị cho các học sinh hiện thời và tương lai thu nhận những kĩ năng này?”
Một trong những vấn đề mà tôi thường nghe nói từ những người lãnh đạo công ti là ở chỗ có sự không tương xứng giữa nhu cầu của họ và những kĩ năng mà học sinh đang học trong trường. Năm ngoái, tại một cuộc hội nghị giáo dục ở Malaysia nơi nhiều người lãnh đạo giáo dục và quan chức điều hành công ti cũng tham dự, tôi đã trình bày về phương pháp học chủ động và kết luận rằng nếu công ti muốn thuê người tốt nghiệp đáp ứng nhu cầu của họ, họ phải cộng tác với nhà trường và đầu tư vào chương trình đào tạo học sinh về những kĩ năng họ cần. Nhưng tôi ngạc nhiên trong thảo luận tiếp sau đó, một số người lãnh đạo giáo dục đã không đồng ý với kết luận của tôi vì họ không muốn trường của họ trở thành “trường hướng nghề.” Tôi đã giải thích cho họ rằng tôi đã không gợi ý các công ti gây ảnh hưởng thay đổi lên hệ thống giáo dục của họ mà chỉ khuyến nghị sự cộng tác giữa công nghiệp và hệ thống giáo dục để cải tiến đào tạo và phát triển nhiều cơ hội hơn cho học sinh, nơi các công ti giúp cho nhà trường bổ sung thêm các môn kĩ thuật hay bằng việc cung cấp đào tạo cho thầy cô giáo của họ.”
“Tôi tin cách tốt nhất để cải tiến hệ thống giáo dục là có công nghiệp nắm vai trò chủ động trong đào tạo học sinh bằng việc đầu tư vào nhà trường, nơi đang tạo ra những công nhân tương lai của họ.” Tôi đã giải thích thêm: “Bao nhiêu người đã bao giờ hỏi tại sao có khác biệt giữa các trường tư hàng đầu và trường công ở Mĩ? Tại sao hầu hết các đại học hàng đầu của Mĩ toàn là trường tư? Tại sao hầu hết các công ti Mĩ ưa thích thuê người tốt nghiệp từ các đại học tư hàng đầu? Tại sao cạnh tranh để vào các đại học hàng đầu là dữ dội? Sự kiện là những đại học hàng đầu này nhận được hỗ trợ từ các công ti tư vì họ cộng tác chặt chẽ với công ti. Ngược lại, các trường công nhận tiền từ chính phủ cho nên họ có thể hay không thể chú ý tới nhu cầu của công nghiệp. Nế bạn nhìn vào chương trình đào tạo từ những đại học hàng đầu bạn có thể thấy cách họ đáp ứng cho nhu cầu của công nghiệp và điều đó giải thích tại sao nhiều công ti muốn thuê người tốt nghiệp của họ.”
“Ngày nay, ở một số nước, có thất nghiệp cao trong những người tốt nghiệp đại học. Đồng thời, có thiếu hụt công nhân có kĩ năng mà các công ti cần. Giải quyết vấn đề này đáng phải là ích lợi của các công ti bằng việc cộng tác với hệ thống giáo dục. Nhưng việc cộng tác đòi hỏi cả hai bên đều sẵn lòng làm việc cùng nhau. Nếu không có hành động, mọi năm, sẽ có hàng trăm nghìn người tốt nghiệp đại học bị thất nghiệp, những người đáng ra có thể nhận được đào tạo đúng nếu trường của họ sẵn lòng thay đổi. Câu hỏi của tôi là: “Dù biết việc này, tại sao học sinh vẫn chờ đợi trường thay đổi mà không tìm cách khác để học từ Các môn học trực tuyến mở cho đại chúng (MOOCs) hay các bài học trực tuyến khác để phát triển những kĩ năng mà có thể làm cho họ có được việc làm tốt?
Chú thích: Các đại học hàng đầu như Harvard, Stanford, Yale, Viện Công nghệ Massachusetts (MIT), Princeton, Cornell, Carnegie Mellon, và Columbia toàn là trường tư với các thầy cô giáo hàng đầu, các chương trình đào tạo hiện thời, và nghiên cứu đột phá.