Kĩ năng không đổi trong thế giới thay đổi
Một sinh viên hỏi: “Vì các kĩ năng kĩ thuật đang thay đổi nhanh chóng do công nghệ tiên tiến liên tục tiến hoá, có kĩ năng nào không thay đổi không? Bên cạnh kĩ năng kĩ thuật, em cần học các kĩ năng khác nào để thành công trong nghề nghiệp? Xin thầy lời khuyên.”
Đáp: Có nhiều kĩ năng không bao giờ thay đổi. Kĩ năng quan trọng nhất là “học cả đời.” Chừng nào em còn sẵn lòng và có khả năng học những điều mới, em sẽ làm tốt không thành vấn đề thay đổi nào có trong khu vực kĩ thuật hay thị trường việc làm. Tất nhiên, việc học cả đời yêu cầu tự động cơ và tự học. Em cần tận hưởng việc học và muốn học thêm. Việc tự học hiệu quả yêu cầu rằng em học bằng đọc, lắng nghe, thực hành, và trải nghiệm. Có nhiều thông tin sẵn có quanh em như sách, bài báo, blogs, và môn học trực tuyến. Chìa khoá là học thông tin có liên quan và có nghĩa rồi phát triển điều này thành tri thức và kĩ năng.
Là sinh viên, em cần phát triển khả năng suy nghĩ phân tích, điều bao gồm khả năng so sánh, làm tương phản, đánh giá, và tổng hợp tài liệu mà không có hướng dẫn nào. Em phải học nhìn bất kì thông tin nào từ nhiều cách nhìn, không đơn giản nhìn một chiều như trong tư duy tuyến tính. Có nhiều cách nhìn sẽ cho phép em thấy bức tranh tổng thể cho nên em có thể tổ chức, phân loại và tổng hợp mọi thông tin và hiểu độ phức tạp của vấn đề TRƯỚC KHI đi tới giải pháp.
Có kĩ năng tư duy phê phán sẽ giúp em giải quyết các vấn đề phức tạp. Khi công nghệ tiến bộ, sẽ có nhiều vấn đề nữa, phần lớn trong chúng đều phức tạp. Nếu em có thể phát triển các giải pháp hiệu quả để giải quyết những vấn đề này, em sẽ thành công. Ngày nay, ở trường, phần lớn các vấn đề trong lớp đều đơn giản nhưng em cần thách thức bản thân em bằng việc tìm những vấn đề phức tạp để giải quyết. Có nhiều ví dụ hay về vấn đề phức tạp trên Internet mà em có thể học. Em không nên sợ phạm sai lầm mà học từ sai lầm để phát triển kĩ năng tốt hơn để giải quyết những vấn đề phức tạp.
Là sinh viên, em phải học trao đổi một cách hiệu quả và chia sẻ thông tin với người khác. Nhiều sinh viên nghĩ trao đổi bị giới hạn trong nói, viết hay trình bày nhưng nó là về mối quan hệ giữa con người. Nó đại diện cho em là ai như các cá nhân trong mối quan hệ với người khác. Kĩ năng trao đổi cũng bao gồm khả năng lắng nghe người khác một cách chăm chú, để hiểu cách nhìn của họ, và kính trọng đóng góp của họ. Hơn hết, mối quan hệ nghĩa là tốt với người khác và có thông cảm trong mọi tình huống.
Là sinh viên, em phải học cách cộng tác với người khác trong môi trường làm việc tổ. Mọi công việc kĩ thuật đều là làm việc tổ, và trong tương lai gần, các thành viên tổ có thể tới từ nhiều nơi hay nhiều nước. Các thành viên tổ có thể nói với nhau qua điện thoại, skype, tin nhắn, bài đăng, email, chat, v.v. Về căn bản, cộng tác là phần bản chất của mọi công việc tương lai. Nó là kĩ năng bản chất mà em phải phát triển từ BÂY GIỜ, điều bao gồm cả khả năng trao đổi trong tiếng nước ngoài. (Ngày nay, phần lớn công việc đều được tiến hành trong tiếng Anh, cho nên biết tiếng Anh là rất quan trọng.)
Một trong những yếu tố chính của cuộc Cách mạng công nghiệp thứ tư là phần lớn công việc sẽ được thực hiện ở nơi công nhân có kĩ năng sống. Khi các công ti toàn cầu đang bành trướng sang nhiều phần của thế giới, công việc sẽ được phân bố trên khắp thế giới. Do đó, em sẽ cần học ngoại ngữ để tận dụng ưu thế của xu hướng này. Khi em làm việc cho những công ti này, em có thể không thấy các thành viên tổ của em, những người sống xa ở nửa vòng thế giới, nhưng em phải có khả năng làm việc với họ trên cơ sở hàng ngày. Do đó, khả năng cộng tác và trao đổi là mấu chốt.
Khi nhiều người trong các em sẽ làm việc cho công ti toàn cầu, em cần phát triển trách nhiệm, đảm nhiệm, cũng như thông cảm, dung thứ, và nhận biết toàn cầu để cho em có thể làm việc tốt với những người khác và đóng góp cho công ti. Bằng việc giúp đỡ, và chăm nom riêng trong mọi tương tác với người khác, em sẽ làm tốt và phát triển nghề nghiệp thành công.